مطالعات زبان شناسی

ریشه یابی کلمات

مطالعات زبان شناسی

ریشه یابی کلمات

یک تا بیست به فارسی قدیم

یـَــک / دو ( بر وزن بو ) / سه / چوهار / پانج / شَــش / هَفت / هَشت / نُــه / دَه / یَــک دَه / دو دَه / سه دَه / چوهار دَه / پانجــدَه / شَــشدَه / هَــفتــدَه / هَشــتـدَه / نـُـهدَه / بیست.

 

یَک در متونی مانند دیوان حافظ هنوز  باید به صورت یَک تلفظ شود زیرا  در غیر این صورت قافیه اشتباه می شود.

در لهجه ی تهرانی نیز گاهی یَک تلفظ می شود . اون یَک پسر باحالیه !

خراسانی ها و کردها و ... هنوز یَک تلفظ می کنند.

تلفظ حرف   ج   زمانی که به  حرف  دال  یا  ت  می رسد دچار دگرگونی می شود . اشتماعی( اجتماعی)، بی وژدان ( بی وجدان) ، پنشنبه ( پنجشنبه )، پانجده یا پنجده ( پانزده ) . اما( ششده )چون همسایه ی ( پانزده ) است از ( ششده) به ( شانزده ) بر وزن ( پانزده ) تغییر می کند  و این موجب می شود دو کلمه ی پانزده و شانزده به وجود آید که هر دو دارای (ز) در میانه هستند . نتیجتاً یَکده به یاکده سپس یازده   و   دوده به دوزده  سپس به دوازده  و سه ده به سِزده و سپس سیزده  و نه ده به نوزده تغییر می کند .

اما تلفط سنگین هَفتدَه و هَشتــدَه موجب تغییر آنها به هِفده یا هیفده   و  هَشـدَه یا هَجدَه یا هِجدَه یا هیجده می گردد.

تلفظ یک تا ده را در زبان کُردی به گویش فِیلـی یا فَهلَوی  با فارسی مقایسه کنید :

یَک / دُ / سـِ / چـُوار / پَنج / شَش / هَفت / هَشت / نویه( با ادغام  واو و نون )/ دیه/ یانزه / دُوانزه / سِنزه / چُوارده / پانزَه / شانزَه / هَودَه / هَژدَه / نوزده / بیس


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد